the conspiracy and murder of Ismail Haniyeh

 

Ismail Haniyeh, oo ah hogaamiye sare oo ka tirsan ururka Xamaas, wuxuu caan ku yahay dagaalka uu kula jiro Israel iyo taageerada uu u fidiyo qadiyada Falastiin. Maqaalkan, waxaan si faahfaahsan uga hadli doonaa dilkiisa, isaga oo aan ka tegaynin wax tafaasiil ah oo muhiim ah.

## Nolosha Hore iyo Kaalinta Siyaasadeed Embed from Getty Images

Ismail Haniyeh wuxuu dhashay sanadkii 1963 magaalada Gaza. Wuxuu waxbarashadiisa aasaasiga ah ku qaatay gudaha Gaza ka hor inta aanu usii gudbin jaamacadda Islaamiga ah ee Gaza, halkaas oo uu ku bartay culuumta Islaamka. Wuxuu si dhaqso ah ugu soo baxay hogaanka ardayda, isagoo noqday mid ka mid ah shaqsiyaadka ugu firfircoon ee ka tirsan Xamaas.

## Kaalinta Xamaas Embed from Getty Images

Xamaas waa urur siyaasadeed iyo mid ciidan oo lagu aas aasay Gaza sanadkii 1987. Ururku wuxuu u taagan yahay in la xoreeyo dhulka Falastiin isla markaana la joojiyo joogitaanka Israel ee dhulka Falastiin. Haniyeh wuxuu kamid noqday xubnaha ugu horeeya ee Xamaas, wuxuuna si weyn uga qayb qaatay howlgalada siyaasadeed iyo militariga ee ururka.

Ra’iisul Wasaare iyo Hogaamiye

Sanadkii 2006, Xamaas ayaa doorashooyinkii guud ee Falastiin ku guulaystay, taas oo keentay in Haniyeh loo magacaabo ra’iisul wasaaraha Falastiin. Waxaa taasi keentay in khilaaf siyaasadeed uu ka dhex qarxo ururka Fatah iyo Xamaas, kaas oo sababay in maamulka Falastiin uu labo qaybood u kala jabo: mid hoos yimaada Xamaas oo ka taliya Gaza, iyo mid hoos yimaada Fatah oo ka taliya Daanta Galbeed.

Xiisadda Siyaasadeed

Xiisadda u dhaxaysa Xamaas iyo Israel waxay ahayd mid joogto ah, iyadoo dagaalo badan oo isdaba joog ah ay dhex mareen labada dhinac. Haniyeh wuxuu ku adkaysaday inuu u dagaalami doono qadiyada Falastiin ilaa dhamaadka, taas oo keentay inuu noqdo bartilmaameed muhiim ah oo dhinaca Israel ah.

## Dilka Ismail Haniyeh Embed from Getty Images

Dilkii Ismail Haniyeh wuxuu ahaa mid lala yaabo oo ay ka dambeeyeen howlgalo milatari oo qorsheysan. Waxaa la aaminsan yahay in howlgalkaas uu ahaa mid si hoose loo qorsheeyay oo muddo dheer lagu soo diyaarinayay. Maqaalkan waxaa lagu faahfaahin doonaa dhacdooyinka dilkiisa, cidda ka dambaysay, iyo saameynta uu ku yeeshay gobolka iyo guud ahaan siyaasadda caalamka.

Qorsheynta Dilka

Dilkii Ismail Haniyeh wuxuu ahaa mid la filayay inuu dhaco muddo dheer ka hor, iyadoo la ogyahay in Israel ay mar walba raadineysay fursad ay ku khaarajiso hogaamiyayaasha Xamaas. Waxaa la rumeysan yahay in sirdoonka Israel, Mossad, uu si weyn uga shaqeeyay qorshaha dilka. Waxaa la sameeyay basaasin, raadraac, iyo xog ururin si loo helo meesha uu joogay Haniyeh iyo waqtiga ugu haboon ee lagu beegsan karo.

Weerarka Dilka

Maalintii dilka Haniyeh wuxuu ku sugnaa mid ka mid ah guryihiisa qarsoodiga ah ee ku yaala Tehran. Waxaa la sheegay in diyaaradaha aan duuliyaha lahayn (drones) ee Israel ay adeegsadeen si ay u beegsadaan meesha uu joogay. Weerarka waxaa fuliyay diyaaradaha dagaalka oo duqaymo culus ku garaacay guriga Haniyeh, taasoo keentay inuu si toos ah u dhinto.

## Saameynta Dilka Embed from Getty Images

Dilkii Ismail Haniyeh wuxuu lahaa saameyn aad u weyn, iyadoo ay dhacdadan keentay kacdoon iyo mudaaharaadyo waaweyn oo ka dhacay Gaza iyo guud ahaan dhulka Falastiin. Taageerayaasha Xamaas iyo Falastiiniyiinta kale waxay si weyn uga xumaadeen dilka hogaamiyahooda, iyagoo ku dhawaaqay inay sii xoojin doonaan dagaalka ay kula jiraan Israel.

Jawaabta Xamaas

Xamaas ayaa si degdeg ah uga jawaabtay dilka Haniyeh, iyagoo qaaday weeraro aargoosi ah oo lagu qaaday bartilmaameedyo Israeli ah. Xamaas waxay ku hanjabeen inay sii wadayaan dagaalka ilaa iyo inta Israel ka baxeyso dhulka Falastiin. Hoggaanka cusub ee Xamaas wuxuu sheegay in dilka Haniyeh uusan waxba ka beddeli doonin dagaalka iyo ujeedooyinka ururka.

Jawaabta Caalamka

Caalamka ayaa si kala duwan uga falceliyay dilka Haniyeh. Qaar ka mid ah dowladaha Carabta iyo Islaamka ayaa cambaareeyay dilka, iyagoo ku tilmaamay mid ka dhan ah xuquuqda aadanaha iyo mid ujeedkiisu yahay in la niyad jabiyo qadiyada Falastiin. Dhanka kale, qaar ka mid ah dowladaha reer galbeedka ayaa taageeray Israel, iyagoo ku tilmaamay dilka mid sharci ah oo looga gol leeyahay in lagu sugo amniga Israel.

## Saameynta Gobolka Embed from Getty Images

Dilkii Ismail Haniyeh wuxuu lahaa saameyn weyn oo ka baxsan Falastiin iyo Israel. Qaar ka mid ah ururada iyo kooxaha ka dagaalama gobolka ayaa soo dhaweeyay dilka, halka kuwo kalena ay ku tilmaameen mid qatar ku ah nabadda iyo xasiloonida gobolka. Xiisadda iyo dagaalka u dhexeeya Xamaas iyo Israel ayaa si weyn uga dhex muuqday siyaasadda gobolka, iyadoo dalal badan ay qaateen mowqifyo kala duwan.

Xusuusta Ismail Haniyeh

Inkastoo Ismail Haniyeh la dilay, haddana magaca iyo xusuustiisa ayaa weli nool. Wuxuu ku dhex jiraa quluubta taageerayaashiisa iyo dadka Falastiiniyiinta ah ee u halgamaya xorriyadda iyo madaxbannaanida. Haniyeh waxaa lagu xusuustaa inuu ahaa hogaamiye geesi ah, oo aan ka gambanin inuu difaaco xuquuqda dadkiisa. Waxaa la aaminsan yahay in dilkiisa uu kiciyay taageero iyo dhiirigelin cusub oo ku saabsan halganka Falastiin.

## ugu dambeyn Embed from Getty Images  

Dilkii Ismail Haniyeh wuxuu ahaa dhacdo taariikhi ah oo saameyn weyn ku yeelatay gobolka iyo guud ahaan siyaasadda caalamka. In kasta oo uu ku dhintay duqayn lala beegsaday gurigiisa, haddana magaca iyo halgankiisa wuxuu ku dhex jiraa quluubta dadka Falastiiniyiinta ah iyo taageerayaashooda. Dhacdadan waxay muujisay sida adag ee dagaalka u dhexeeya Xamaas iyo Israel uu yahay, iyo sida aysan ugu dhicin in la niyad jabiyo halganka Falastiin.

Waxaan rajeynayaa in xogtan ay tahay mid faahfaahsan oo kuu qancisay. Haddii aad u baahato macluumaad dheeri ah ama wax kale oo ku saabsan mawduucan, fadlan ii soo sheeg.